Esparganèu
Butomus umbellatus
Butomaceae
Àutri noum : Joun-flouri, Carrelet.
Noms en français : Butome en ombelle, Jonc fleuri.
Descripcioun :L'esparganèu o joun-flouri trachis dins li relarg bagna d'aigo, coume li lono e li mueio. Fai un gros rizoumo que douno, pau à cha pau de gròssi coulounìo. Li fueio soun longo, en triangle, e larjo de 1 cm emé de bord proun coupant. Fai d'enflourejado en brout (oumbello) de flour roso emé 6 tepalo. Lou fru caup 6 fouliculo.
Usanço :La racino dóu joun-flouri se manjo un cop cuecho. Se n'en fasié de galeto en Bousnìo.
Port : Erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Butomus
Famiho : Butomaceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado :
Vo
Jun à juliet
Liò : Aigo
- Lono
- Mueio
- Palun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Butomus umbellatus L., 1753
Flour-de-vounge-ouro
Ornithogalum divergens
Asparagaceae Hyacinthaceae
Àutri noum : Flour-de-la-Santo-Vierge, Bello-de-jour, Penitènt-blanc, Crous-de-Malto, Aiado-blanco.
Nom en français : Dame d'onze-heure.
Descripcioun :La flour-de-vounge-ouro, que trachis dins li champ e lis ermas, duerbo si poulìdi flour blanco à la fin de la matinado. A de fueio longo e primo, emé un canau, à mita seco à la flouresoun. S'atrobo uno meno proche qu'èi mai pichoto, subretout la cabosso. Coumpara emé la flour-de-vounge-ouro-di-fueio-drecho que trachis dins li relarg secarous (tepiero seco, roucaio).
Usanço :Li flour-de-vounge-ouro soun de planto empouisounanto (alalouïde) qu'an servi pèr la fabricacioun de la poutingo dóu mege Bach.
Port : Erbo
Taio : 10 à 35 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ornithogalum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Hyacinthaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano-Nord
Ref. sc. : Ornithogalum divergens Boreau, 1857
(= Ornithogalum umbellatum subsp. divergens (Boreau) Bonnier & Layens, 1895 )